[rev_slider alias=”fauna” slidertitle=”fauna”][/rev_slider]

ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΩΝ ΚΥΘΗΡΩΝ

Στα Κύθηρα και στα γειτονικά Αντικύθηρα έχουν καταγραφεί πάνω από 230 είδη πουλιών (σχεδόν 50% του συνόλου της ελληνικής ορνιθοπανίδας). Κάποια αναπαράγονται εδώ, τα περισσότερα όμως είναι μεταναστευτικά είδη που περνούν κατά την ανοιξιάτικη και φθινοπωρινή αποδημία. Τα δύο νησιά και οι γειτονικές τους βραχονησίδες βρίσκονται πάνω στην κυριότερη μεταναστευτική διαδρομή της Ελλάδας και σε μια από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές μεταναστευτικές στενωπούς, όπως ονομάζονται τα σημεία από τα οποία περνούν μεγάλοι αριθμοί αποδημητικών πουλιών. Τα Κύθηρα, με την ποικιλία ενδιαιτημάτων τους, προσφέρουν αφθονία σημείων τροφοληψίας και ανάπαυσης. Σημαντικές θέσεις, παρά τη μικρή τους έκταση (συνολικά μόλις 58 στρέμματα), είναι οι τέσσερις υγρότοποι που υπάρχουν εδώ, στην παραλία Κακιάς Λαγκάδας, τη Λίμνη Παλαιόπολης, τον Άγιο Νικόλαο και το Σκαφίδι. Τα Αντικύθηρα, μεταξύ της ηπειρωτικής χώρας και τηςΚρήτης και μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τις ακτές της βόρειας Αφρικής, είναι η πρώτη στεριά που συναντούν εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά, που διασχίζουν τη Μεσόγειο επιστρέφοντας στην Ευρώπη την άνοιξη, και ένας από τους τελευταίους σταθμούς «ανεφοδιασμού» κατά την αντίστροφή πορεία τους μετά το καλοκαίρι.

Τα αναπαραγόμενα είδη είναι κυρίως τυπικά είδη της Μεσογειακής ζώνης, όπως ο Γαλαζοκότσυφας, το Φρυγανοτσίχλονο και ο Αμπελουργός, και θαλασσοπούλια που φωλιάζουν σε απρόσιτες ακτές και βραχονησίδες, όπως ο Αιγαιόγλαρος (μια αποικία του βρίσκεται στο Πρασονήσι, κοντά στο λιμάνι), και ο Θαλασσοκόρακας, αλλά και ο Αρτέμης και ο Μύχος, που περνούν μεγαλύτερο μέρος του χρόνου στη θάλασσα, αερογλιστρώντας ξυστά πάνω απ’ τα κύματα και ζητούν τη στεριά μόνο για να ζευγαρώσουν. Στον ευρύτερο χώρο του νησιωτικού συμπλέγματος παρατηρείται τακτικά και ο Υδροβάτης, χωρίς όμως να είναι εξακριβωμένα τα σημεία φωλιάσματος, καθώς και κάποια σπάνια για την Ελλάδα είδη όπως η Σούλα, ο Αετοληστόγλαρος και ο Σπαθοληστόγλαρος. Ένα άλλο είδος, που έχει «θαλασσινό» τρόπο ζωής, αν και αρπακτικό, είναι ο Μαυροπετρίτης. Φωλιάζει αγελαία σε απόκρημνες ακτές (όπως στη νησίδα Αυγό ή Χύτρα), περνά μεγάλο μέρος του χρόνου ανοιχτά στη θάλασσα και εξαρτάται από τον άνεμο για να κυνηγήσει. Ο εναέριος αυτός «πειρατής» έχει προσαρμόσει τον κύκλο της ζωής του στη μετανάστευση των πουλιών. Φωλιάζει πολύ αργά, στα τέλη Ιουλίου, η εκκόλαψη των αυγών γίνεται στα μέσα με τέλη Αυγούστου, και το μεγάλωμα των νεοσσών συμπίπτει με την περίοδο διέλευσης τεράστιου αριθμού τετράπαχων μικρών πουλιών. Μια ακόμα ομοιότητα με τα θαλασσοπούλια: τα μεταναστευτικά πουλιά είναι μια άφθονη άλλα δύσκολη στον εντοπισμό πηγή τροφής, όπως είναι και τα ψάρια. Στην Ελλάδα, οι Μαυροπετρίτες πλησιάζουν τα 13.000 ζευγάρια, δηλαδή πάνω από το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού. Σχεδόν όλοι φωλιάζουν σε περίπου 250 θέσεις στο Αιγαίο, με μία μόνο μικρή αποικία στο Ιόνιο. Στα νότια Αντικύθηρα βρίσκεται η μεγαλύτερη αποικία τους στον κόσμο. Ιδανικά σημεία για την παρατήρηση πουλιών κατά τη μετανάστευση, ιδιαίτερα την άνοιξη, είναι οι νότιες και νοτιοανατολικές ακτές των Κυθήρων, τα ανοικτά χωράφια γύρω από το αεροδρόμιο, αλλά και οι πλαγιές γύρω από το μοναστήρι της Μυρτιδιώτισσας στα δυτικά. Στα Αντικύθηρα, λόγω της μικρής τους έκτασης, μπορεί να συναντήσετε κοινά αλλά και σπάνια είδη σχεδόν παντού.

Στους κοινούς ταξιδιώτες περιλαμβάνονται το Τρυγόνι, ο Τσαλαπετεινός, ο Πελαργός, ο Κούκος, ο Συκοφάγος, η Χαλκοκουρούνα, ο Σταχτοκεφαλάς και ο Αετομάχος, μυγοχαύτες, τσιροβάκοι, φυλλοσκόποι, κελάδες, καθώς και πολλά αρπακτικά όπως το Μαυροκιρκίνεζο, το Σαΐνι, το Στεπογέρακο, ο Κραυγαετός, ο Ψαραετός, ο Βασιλαετός, ο Ασπροπάρης, το Κιρκινέζι, κ.ά. Τα Αντικύθηρα είναι μια από τις ελάχιστες περιοχές στην Ελλάδα από την οποία διέρχονται 28 διαφορετικά είδη αρπακτικών. Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η πυκνότητά τους κατά την επιστροφή στην Αφρική το φθινόπωρο. Ενδεικτικά, σε μία μόνο περίοδο έχουν καταμετρηθεί περισσότεροι από 1.800 Σφηκιάρηδες, πάνω από 400 Καλαμόκιρκοι και κάπου 200 Τσίφτες. Για κάποια είδη, μάλιστα, οι αριθμοί που καταγράφονται εδώ είναι πολύ μεγαλύτεροι από τους αντίστοιχους σε άλλους μεταναστευτικούς διαδρόμους της Μεσογείου. Με τη συστηματική μελέτη της μετανάστευσης στον Ορινθολογικό Σταθμό των Αντικυθήρων από την Ορνιθολογική Εταιρεία τα τελευταία χρόνια έχουν καταγραφεί κάποια πολύ σπάνια είδη, όπως ο Στεπαετός, ο Κιτρινόφρυδος Φυλλοσκόπος, η Καστανοστριτσίδα, ο Ερημοπύρρουλας και το Νανοτσίχλονο. Ο σταθμός ξεκίνησε τη συστηματική λειτουργία του στις αρχές της δεκαετίας του 2000, και από το 2001 με την υποστήριξη του Ιδρύματος Λεβέντη. Οι ομάδες εργασίας της Ορνιθολογικής παραμένουν στο νησί για 5 μήνες, καταγράφοντας τα διερχόμενα είδη πουλιών, κυρίως τα αρπακτικά, και κάνοντας τακτικές δακτυλιώσεις.

Χαρακτηριστικό για την ορνιθολογική σημασία των δύο νησιών είναι ότι εδώ έχουν προσδιορισθεί δύο χερσαίες Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά (Important Bird Areas-ΙΒΑ), η GR129 «Νήσος Κύθηρα» και η GR130 «Νήσος Αντικύθηρα και νησίδες» και μια θαλάσσια περιοχή (mIBA) έκτασης 326 εκταρίων, η οποία αποτελεί προέκταση της ΙΒΑ των Κυθήρων.

Επίσης, έχουν θεσμοθετηθεί δύο Ζώνες Εδικής Προστασίας του δικτύου Natura 2000, η GR3000013 «ΚΥΘΗΡΑ ΚΑΙ ΓΥΡΩ ΝΗΣΙΔΕΣ: ΠΡΑΣΟΝΗΣΙ, ΔΡΑΓΟΝΕΡΑ, ΑΝΤΙΔΡΑΓΟΝΕΡΑ, ΑΥΓΟ, ΚΑΠΕΛΛΟ, ΚΟΥΦΟ ΚΑΙ ΦΙΔΟΝΗΣΙ» (με είδη χαρακτηρισμού τον Αρτέμη, τον Μύχο, τον Θαλασσοκόρακα, τον Μαυροπετρίτη, τον Πετρίτη, τον Αιγαιόγλαρο και το Φρυγανοτσίχλονο, σημαντική για αναπαραγόμενα θαλασσοπούλια και είδη των παράκτιων γκρεμών από την οποία διέρχονται τακτικά εκατοντάδες αρπακτικά) και η GR3000012 «ΝΗΣΟΣ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ ΚΑΙ ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΡΑΣΟΝΗΣΙ, ΛΑΓΟΥΒΑΡΔΟΣ, ΠΛΑΚΟΥΛΗΘΡΑ ΚΑΙ ΝΗΣΙΔΕΣ ΘΗΜΩΝΙΕΣ» (με είδος χαρακτηρισμού τον Μαυροπετρίτη, σημαντική για αναπαραγόμενα και μεταναστευτικά αρπακτικά και θαλασσοπούλια).

Αν αγαπάτε τα πουλιά είναι βέβαιο ότι μια ανοιξιάιτκη ή φθινοπωρινή επίσκεψη στα δύο νησιά θα σας ενθουσιάσει και θα σας αποζημιώσει για τις δυσκολίες πρόσβασης, ιδιαίτερα στα Αντικύθηρα.

In Kythira and neighboring Antikythira more than 230 species of birds have been recorded (almost 50% of the total Greek bird fauna). Some are bred here, but most are migratory species that migrate during the spring and autumn. The two islands and their neighboring islets are located on the main migration route of Greece and in one of the most important European migration alleys, as the points through which large numbers of migratory birds pass are called. Kythira, with its variety of habitats, offers plenty of feeding and resting points. Important places, despite their small area (only 58 acres in total), are the four wetlands that exist here, on the beach of Kakia Lagada, Lake Paleopolis, Agios Nikolaos and Skafidi. Antikythera, between the mainland and Crete and a few hundred kilometers off the coast of North Africa, is the first land where hundreds of thousands of birds cross the Mediterranean returning to Europe in the spring, and one of the last refueling stations in their reverse course after the summer.

The breeding species are mainly typical of the Mediterranean zone, such as the Bluebird, the Phryganotsichlon and the Vineyard, and seabirds nesting on inaccessible shores and rocky islets, such as the Aegean gull (a colony of it is located near Prason, Thassoni). , but also Artemis and Mychos, who spend most of their time at sea, scrolling through the waves and asking for land only to mate. In the wider area of ​​the island complex, the Hydrobat is regularly observed, but the nesting points have not been identified, as well as some rare species for Greece, such as Soula, Aetolistoglaros and Spatholistoglaros. Another species, which has a “marine” way of life, although predatory, is the Black Petret. It nests herds on steep shores (such as the islet of Egg or Chytra), spends much of its time offshore and depends on the wind to hunt. This aerial “pirate” has adapted his life cycle to bird migration. It nests very late, in late July, the eggs hatch in mid to late August, and the growth of the chicks coincides with the passage of a huge number of small four-fat small birds. Another similarity to seabirds: migratory birds are an abundant but difficult to locate food source, as are fish. In Greece, Mavropetrites approach 13,000 pairs, ie over 80% of the world’s population. Almost all nest in about 250 places in the Aegean, with only one small colony in the Ionian. In southern Antikythera is their largest colony in the world. Ideal places for bird watching during migration, especially in spring, are the southern and southeastern coasts of Kythera, the open fields around the airport, but also the slopes around the monastery of Myrtidiotissa to the west. In Antikythera, due to their small size, you can find common and rare species almost everywhere.

Common travelers include the Trygoni, the Tsalapetinos, the Stork, the Cuckoo, the Sycophagus, the Chalcocuruna, the Cinderella and the Eagle. the Screaming Eagle, the Flying Eagle, the King Eagle, the White-tailed Eagle, the Kirkinezi, etc. Antikythera is one of the few areas in Greece through which 28 different species of predators pass. Their density is particularly high when returning to Africa in the fall. Indicatively, in a single period, more than 1,800 Wasps have been counted, over 400 Kalamokirkos and around 200 Tsiftes. For some species, in fact, the numbers recorded here are much higher than those in other Mediterranean migration routes. With the systematic study of the migration to the Antikythera Ornithological Station by the Ornithological Society in recent years some very rare species have been recorded, such as the Stepaetos, the Yellow-eyed Phylloscope, the Kastanostritsida, the Erimopyrroulas and the Nanot. The station started its systematic operation in the early 2000s, and since 2001 with the support of the Leventis Foundation. The Ornithological teams remain on the island for 5 months, recording the passing species of birds, mainly predators, and making regular ringings.

Characteristic of the ornithological significance of the two islands is that two Important Bird Areas (IBA) have been identified here, GR129 “Kythira Island” and GR130 “Antikythera Island and islets” and a sea area (mIBA) area of ​​326 hectares, which is an extension of the IBA of Kythera.

Also, two Special Protection Zones of the Natura 2000 network have been instituted, GR3000013 “KYTHIRA AND AROUND ISLANDS: PRASONISSI, DRAGONERA, ANTIDRAGONERA, EGG, KAPELLO, KOUFO AND FIDONIKOS, M , Petritis, Aegean Gull and Phryganotsichlon, important for breeding seabirds and species of coastal cliffs through which hundreds of predators regularly pass) and GR3000012 , important for breeding and migratory predators and seabirds).

If you love birds, it is certain that a spring or autumn visit to the two islands will excite you and compensate you for the difficulties of access, especially in Antikythera.